Tiroid: boynun önünde nefes borusunun iki yanında bulunur. Tiroit bezi solunum hızını, vücut ısısını, metabolizmayı ve diğer hayati fonksiyonları kontrol altında tutar. Tiroit bezi gıdalarla birlikte alınan iyot maddesini kullanarak hormon üretir. Bu hormonlar vücutta bulunan tüm organların düzenli ve sağlıklı çalışması, enerji dengesini korumak için vardır.
Vücut için gereklidir. Tiroit hormonunu vücutta az ya da çok bulunuyor olması vücudu olumsuz yönde etkilemektedir. İnsan metabolizmasını ayarlar, T3ve T4hormonunu salgılar. Tiroit bezi kadının hamilelik döneminden başlayarak tüm yaşamı süresince (T3-T4) hormonunu salgılar. Tiroit bezinin çalışması beyinde bulunan hipotez bezi adı verilen organdan salgılanan (TSH) hormonu kan yoluyla tiroit bezine giderek tiroit hormonu üretimini salgılar, kontrol altında tutar. Tiroit hormonu vücudun tüm hücrelerinin fonksiyonlarını düzenler. Bu hormonlardan herhangi bir bölümünde oluşan olumsuzluk, bozukluk tiroit hastalığının oluşmasına neden olur. Tiroidin büyümesine guatr denilmektedir. İnsan vücudunun sağlığı için, hayati öneme sahip olan tiroit hormonlarının, az ya da fazla salgılamaları birçok hastalığın oluşmasına neden olur.
Tiroit Bezinin Fazla Çalışması: Tiroit bezinin fazla çalışması, vücutta hiç umulmadık çeşitli sorunlara neden olur. Vücutta bulunan bazı organların işlevinde sorunlar yaşanmaya başlanır. Bu sorunları şöyle sıralayabiliriz;
- Tiroit bezinin fazla çalışması vücutta kilo kaybına neden olur.
- Kalpte çarpıntıya sebebiyet verir.
- Tansiyon artışına neden olmaktadır.
- Tiroit bezinin fazla çalışması saçların dökülmesine yol açar.
- Özellikle bacak ve kol kaslarında güçsüzlük zayıflık olur, oturmak kalkmak zorlaşır.
- Tiroit bezinin fazla çalışması bebekte sarılığın daha uzun sürmesine sebep olur.
- Çoğu kez adet düzensizliği yaşanır, gebe kalamama riski oldukça fazlalaşır.
- Kişide sinirlilik, asabilik, eler de titreme olur.
- Sıcağa karşı dayanamama, terleme oluşmasına sebep olur.
- Tırnakların görünümü bozulur ve tırnaklar kolayca kırılabilirler.
- Gözde bulanık görme, çift görme, gözlerin altında torbalar oluşmasına neden olmaktadır.
Tiroit Bezinin Az Çalışması: Boyun bölgesine ışın tedavisi uygulandığında tiroit fonksiyonları kaybına yol açmaktadır. Tiroit bezi ameliyatları tiroit bezinin az çalışmasına sebep olur. Bu az çalışmanın vücuda verdiği olumsuzlukları şöyle sıralayabiliriz;
- Metabolizmada yavaşlama olur, kilo alınır.
- Vücutta yorgunluk, halsizlik, hareketlerde yavaşlama olur.
- Tiroit bezinin az çalışması ses kalınlaşması yapar
- Ciltte kuruluk, renk solukluğu, ayaklarda ödem oluşur.
- Sürekli uyku hali ve unutkanlık yapar.
- Tiroit bezinin az çalışması cinsel isteksizlik ve gebe kalamama gibi sorunlar oluşturur.
- Çocuklarda büyümede ve gelişmede gecikmeye sebebiyet verir.
- Kalp ve damar hastalığına neden olur.
Tiroit Bezi Neden Büyür: Tiroit bezi hormonlarının üretimi iyotla olmaktadır. İyot eksikliğinde tiroit bezi TSH hormonunun etkisiyle büyür ve nodiler bir yapı oluşur. Tiroit bezlerinin iltihaplanması rahatsızlığı yüzünden tiroit bezinin hormon üretimi azalmaktadır. Tiroit bezi daha fazla hormon üretmesi için uyarır. Bu uyarı tiroit bezinin büyümesine sebep olmaktadır. Bu tiroit bezinin iltihabı hastalıkları büyümeye neden olmaktadır.
Tiroit Testi Nasıl Yapılır: Kan ve idrar tahlili yapılır. Ultrasonografi ile bakılır. Tiroidden bir parça alınarak biyopsi yapılır. Biyopsi; Mikroskop altında alınan parçanın incelenmesidir. Ayrıca yine parça alınarak patolojiye tetkik için gönderilerek testler yapılmaktadır. Tiroit bezinde nodül dışarıdan belli olması mümkün değildir. Bu nedenle ultrasonografi ile ancak anlaşılır. Ailede tiroit kanseri olanlar kontrolü aksatmamalıdır. Birinci derece yakınlarda tiroit kanseri riski mevcuttur çünkü kalıtım yoluyla geçmektedir. Testlerini aile fertleri aksatmadan belli dönemlerde yaptırmalılar. Tiroit bezinde dört tip kanser olmaktadır. Bunlar; Papiller, foliküler, meduller, anaplastiktir. Bu çeşitlerden papiller ve foliküler tedavisi doğru ve eksiksiz yapıldığında tam olarak tedavi edilebilen kanser çeşididir. Modüllür tiroit kanserinde son teknoloji imkânları ile tedavi edilebilir bir sonuç alınmaktadır. Hastanın da tedavi sürecinde yardımcı olması gerekmektedir. Anaplastik tiroit kanseri ise ileri evrelerinde tedavi edilme şansı yok denecek kadar azdır. Bu nedenle tüm hastalıklarda olduğu gibi erken teşhis çok önemlidir.
