Zehirli tiroid, tiroid bezinin aşırı hormon üretimi sonucu vücutta toksik etki yaratması durumudur.

Tiroid, boyun bölgesinin ön kısmında, nefes borusunun her iki yanında bulunan bezsel bir organdır. Tiroid bezi, sindirim yoluyla kana geçen iyot maddesini kullanarak hormon üretir. Bu bezde meydana gelen bazı olgular, vücuda zehir etkisi yaratabilen bir tiroid haline gelebilir ve bu durum tıp alanında "zehirli tiroid" olarak adlandırılır.

Zehirli tiroidin tam nedeni bilinmemekle beraber aşırı stres, yorgunluk ve aşırı tuz tüketimi gibi durumların bu hastalığa neden olabileceği tahmin edilmektedir.

Tiroid hormonu üretimi ve salgılanmasının aksaması, çeşitli sağlık problemlerine yol açabilir. Tiroid bezinin ürettiği ve kana salgıladığı tiroid hormonu, vücut metabolizmasını, vücut gelişimini, kilo kontrolünü ve diğer hormonların mekanizmasını düzenler. Bu görevlerin gerektiği gibi yerine getirilememesi durumunda dolaşım sistemi, endokrin sistem ve sindirim sistemi problemleri ortaya çıkar.

Zehirli tiroid olgularında, kalp hızını ayarlayan tiroid hormonunun kana aşırı salgılanması durumunda taşikardi (hızlı kalp çarpıntıları) ve aritmi (kalp ritim bozukluğu) meydana gelebilir.

Zehirli tiroid durumlarında, aşırı salgılanan tiroid hormonu metabolizma hızını aşırı artırır. Bu durum, ellerde titreme, avuç içlerinde terleme belirtilerine yol açar. Aşırı metabolizma hali, yorgunluk, halsizlik ve bitkinlik hali oluşturur.

Zehirli tiroid, kadınlarda menstrüasyon döngüsünü düzenleyen LH ve FSH hormonlarının etkinliğini azaltarak adet düzensizliğine sebebiyet verir. Adet düzensizliğine bağlı olarak hirsutizm dediğimiz vücutta kıllanma problemleri ve şiddetli sinirlilik ve öfke hali de bireylerde görülen yan etkilerdendir.

Zehirli tiroid tedavisinde ameliyat, geçmişte sık kullanılan bir yöntemdi. Ancak günümüzde bu yöntemin yan etkilerinden dolayı uzmanlar ameliyatı daha az önermektedir. Bunun yerine, anti-tiroid ilaç kullanımı daha yaygın olarak tercih edilmektedir. Bu ilaçlar, tiroid bezlerinin aktivitesini azaltmaya yöneliktir.

Carbimazol ve propilthiouracil gibi ilaçlar, tiroid bezlerinden salgılanan tiroid hormonunun miktarını azaltmaya yönelik olarak kullanılır.

Radyoaktif iyot kapsül tedavisi, zehirli tiroidin tekrarlanmasını önlemek amacıyla, yüksek hormonların normal seviyenin altına düşürülmesini hedefler. Bu tedavi kapsamında, hastalara düşük dozlarda radyoaktif iyot kapsülleri verilir ve 2 ay sonra tedaviden sonuç alınması beklenir.